Ik schreef er al eerder over: een goede nachtrust helpt mee aan een goede gezondheid. Behalve voldoende slapen (7-9 uur per nacht) is ook het moment dat je gaat slapen van belang. Recent onderzoek, uitgevoerd door onderzoekers aan de universiteit van Maastricht, laat zien dat dat mensen die hun dag- en nachtritme omdraaien een lagere insulinegevoeligheid hebben. Wat dat is en wat de gevolgen hiervan zijn, leest u hieronder.
Het onderzoek vond plaats onder leiding van professor Patrick Schrauwen. De onderzoekers ontdekten naast de lagere insulinegevoeligheid ook dat de biologische klok zich niet aanpast aan een nieuw dag- en nachtritme. Een verlaagde insulinegevoeligheid is volgens de onderzoekers een indicatie voor het ontwikkelen van diabetes type 2. Insuline is een door onze alvleesklier aangemaakt hormoon. Het zorgt voor opname van suiker uit het bloed in onze lichaamscellen. Als insuline niet goed werkt, is er meer insuline nodig om suiker in onze cellen te krijgen. Hierdoor ontstaat er een te hoge insulinespiegel.
Omdat insuline ook vet opslaat en vocht vasthoudt, wordt iemand dan sneller te zwaar. Het overgewicht versterkt de verlaagde gevoeligheid van de cellen en zo komt iemand in een vicieuze cirkel terecht. Bij onregelmatig werken, raakt het lichaam dus in de war. Daarbij raakt onze biologische klok ook in de war. “De biologische klok zit niet alleen in onze hersenen, maar in alle cellen van ons lichaam,” zegt onderzoeker Jakob Wefers. “In onze studie ontdekten we dat deze biologische klok zich niet had aangepast aan het nieuwe tijdschema; in de spier vonden we duidelijk dat de biologische klok in de cellen nog in de oude tijd liep. Dit verklaart waarschijnlijk waarom de spier ook minder insulinegevoelig wordt. En dat kan mogelijk weer een verklaring zijn voor het verhoogde risico op diabetes type 2 bij mensen die in ploegendienst werken”. Voor hun onderzoek sloten de wetenschappers veertien proefpersonen elk drie dagen achtereen op in de vijf speciale respiratiekamers van de Universiteit Maastricht.
In die klimaatkamers konden de proefpersonen geen contact hebben met de buitenwereld en wisten zij niet hoe laat het was. De deelnemers kregen eten en drinken voorgeschoteld via een luchtsluis. De deelnemers mochten de eerste nacht een ‘gewone’ nacht maken, maar daarna spoorde de onderzoekers de deelnemers aan om halverwege de middag weer te gaan slapen. Dit zorgde ervoor dat zij in diezelfde avond wakker werden en gingen ontbijten. Hierdoor draaiden hun dag- en nachtritme letterlijk om. Deze omgedraaide dag/nacht werd daarna nogmaals herhaald, waarna diverse metingen plaatsvonden. “Met deze unieke opzet konden we de proefpersonen ’s avonds meten, maar wel nadat ze een normale periode geslapen hadden,” legt professor Schrauwen uit. Met de studie wilde professor Schrauwen en zijn team nagaan wat de effecten zijn van de 24 uurseconomie.
Volgens de onderzoekers gaat het niet alleen om traditioneel nachtwerk, maar ook om het altijd en overal online zijn of het reizen tussen verschillende tijdzones. Volgens het persbericht van de universiteit zijn ook verstoringen van eetpatronen, obesitas en de kans op het ontstaan van kanker al in verband gebracht met de toenemende inbreuk op een natuurlijke slaap-waakcyclus. Bij een lagere insulinegevoeligheid is het raadzaam om een gezond gewicht na te streven. Dit lukt vaak goed met een (matig) koolhydraatarm dieet. Het verstoorde slaappatroon kan het positieve effect dus wel verminderen. Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Irene van der Vuurst, diëtist Libra, tel. 06-11276810 of mail naar irene@libra-dieetadvisering.nl. Libra is gevestigd in Franeker (De Metro), Harlingen (Fysio Harlingen) en Sexbierum (Fysio Harlingen).
