Er is een conceptversie van de nieuwe voedingsrichtlijnen van de World Health Organization (WHO). Ook in deze versie is het advies om verzadigd vet te minderen naar minder dan 10% van de totale energie-inname. Een groep internationale wetenschappers, waaronder wetenschappers uit Nederland, is het hier niet mee eens.
De wetenschappers geven aan dat mensen door deze aanbeveling van de WHO te weinig producten eten die juist gezond zijn, zoals vlees, eieren, pure chocolade en kaas. De 18 wetenschappers schrijven dit in een analyse in het British Medical Journal. Onder deze 18 experts zijn 3 Nederlanders: em. prof. Frans Kok en prof. Lisette de Groot van Wageningen University & Research en dr. Sabita Soedamah van Tilburg University.
De experts voerden geen eigen onderzoek uit, maar baseren zich op al bestaande onderzoeken naar verzadigd vet. Van de 18 wetenschappers voerden er 12 eerder onderzoek uit voor de zuivelindustrie. “De WHO geeft de aanbeveling dat het totaal aan verzadigd vet maximaal 10 energieprocent moet zijn. Maar hierbij wordt geen rekening gehouden met aanzienlijk bewijs dat de gezondheidseffecten van verschillende vetzuren variëren en dat de samenstelling van de producten waar ze in zitten van cruciaal belang is”, schrijven de wetenschappers. “De richtlijn is vooral gebaseerd op een meta-analyse van 84 onderzoeken met controlegroepen (zogenaamde RCT’s) die kijken naar het effect van verzadigd vet op cholesterol. Dit is om verschillende redenen problematisch. Ten eerste zijn niet alle verzadigde vetzuren gelijk en kunnen dus niet als één groep worden beschouwd.
Ten tweede is het onduidelijk of de veranderingen in cholesterol losgekoppeld kunnen worden van de voedselbron. Ten derde richt de meta-analyse zich vooral op het LDL-cholesterolgehalte in het bloed, maar leidt dit mogelijk niet tot een verhoogd risico op hart- en vaatziekten”. Het is onduidelijk of verbeteringen van het LDL-cholesterol het risico op hart- en vaatziekten sowieso verminderd. Ook wordt er onvoldoende rekening gehouden met het soort LDL-cholesterol. Degene die uit grote deeltjes bestaat, is onschuldig en juist dit soort LDL-cholesterol neemt toe bij het eten van verzadigd vet. Bovendien neemt ook het gunstige HDL-cholesterol toe bij het eten van verzadigde vetten. Kleine agressieve LDL-deeltjes, die ontstekingen in de vaatwanden veroorzaken, ontstaan door overmatig gebruik van zout, suiker en transvetten.
De auteurs halen verschillende studies aan waarin werd gevonden dat verzadigd vet juist een gunstig effect had op de gezondheid van hart- en vaten. Zie ook mijn artikel van vorige week. Het gaat ook om de voedselmatrix waarin de vetzuren zich bevinden, dus welke andere voedingsstoffen bij het verzadigd vet worden opgenomen. Daarnaast geven ze de kritiek dat de WHO bewijs uit observationele studies en langlopende studies naar een risicofactor (zogenaamde prospectieve cohortstudies) niet gebruikt. “De WHO-richtlijn vindt de kwaliteit van het bewijs uit deze onderzoeken te laag, maar deze observationele studies zijn waardevol om de associatie tussen verzadigd vet en uitkomsten op de lange termijn vast te kunnen stellen.
Ook zijn deze studies nuttig om voedingsmiddelen te onderzoeken binnen het eetpatroon, in plaats van individuele voedingsstoffen”. De conclusies van het artikel zijn duidelijk. “Wij denken dat aanbevelingen om de inname van het totaal aan verzadigd vet te verminderen, zonder aandacht voor specifieke vetzuren en voedselbronnen, niet evidence-based zijn. Ook leidt het af van andere meer effectieve aanbevelingen. Tenslotte kan het leiden tot een vermindering van het gebruik van nutriëntrijke producten die ziekten kunnen voorkomen en gezondheid verbeteren, zoals eieren, pure chocolade, kaas en vlees”. Zij sluiten dan ook af met een dringende oproep aan de WHO om de richtlijnen te herzien.
Neem dan contact op met Irene van der Vuurst, diëtist Libra, tel. 06-11276810. Libra is gevestigd in Franeker (De Metro), Harlingen (Fysio Harlingen) en Sexbierum (Fysio Harlingen).
