De dieetcoach
Bariatrische patient moet levenslang op dieet
“De behandeling van (extreem) overgewicht is geen kwestie van wat meer bewegen en minder eten”, stelt professor Eric Hazebroek, chirurg in ziekenhuis Rijnstate in Arnhem. Hij stelt dit in zijn rede als net benoemd buitengewoon hoogleraar Nutrition and Obesity Treatment aan Wageningen Universiteit. Een maag verkleinende operatie kan volgens hem bij zeer ernstig overgewicht uitkomst bieden. Het is echter geen “quick fix” (snelle oplossing).
“Obesitas wordt vaak gezien als een bijverschijnsel van de moderne samenleving, waarin mensen steeds meer en ongezonder eten en steeds minder bewegen. Toch wordt niet iedereen dik. Hoe het precies werkt, begrijpen we nog niet goed”, zegt Hazebroek. “Erfelijkheid speelt een rol, want het begint met aanleg, net zoals in je genen is voorgeprogrammeerd hoe lang je kunt worden. Maar ook darmbacteriën, medicijngebruik, stress, een onregelmatig leven en de omgeving die ons continu verleidt tot het maken van ongezonde keuzes zijn van invloed”. Volgens Hazebroek moeten we af van het idee dat overgewicht je eigen schuld is. Als chirurg ziet Hazebroek vooral mensen met ernstig tot zeer ernstig overgewicht, van 120 tot soms zelfs 300 kilo. “Als je eenmaal zo zwaar bent, is de weg terug bijna onmogelijk. Een dieet geeft op lange termijn vaak maar 5 procent gewichtsverlies en voor iemand die 150 kilo weegt is dat meestal niet effectief genoeg”. Voor sommige mensen is een maag verkleinende operatie een uitkomst. Hazenbroek benadrukt dat het geen quick fix is, maar vaak een laatste redmiddel, waarbij de opties verschillen per persoon. “Vroeger gebruikte men maagbandjes, maar dat werkte niet zo goed op de langere termijn. Tegenwoordig zijn er operaties waarbij een deel van de maag wordt verkleind en de dunne darm wordt omgeleid. Dit leidt tot veranderingen in het hele spijsverteringssysteem en in de hormonen die het honger- en verzadigingsgevoel reguleren. Dat vergroot de kansen op een blijvend effect”, aldus Hazebroek. Na de operatie verliezen mensen gemiddeld twee derde van hun overgewicht en dan verdwijnen ook de risico’s op ziekten als diabetes type 2 en hart- en vaatziekten. Maar na het eerste jaar stabiliseert het gewichtsverlies bij de meeste mensen.
De daarop volgende 10 jaar neemt het gewicht dan weer toe met gemiddeld 25%. “De operatie is een hulpmiddel, maar mensen moeten ook hun gedrag en leefstijl veranderen zodat er een grotere kans is dat ze een gezond gewicht bereiken en behouden”, aldus Hazebroek. Hij wil graag weten hoe we de behandeling te verbeteren is bij de grote groep die weer aankomt en welke rol voeding en voedingspatronen hierbij spelen. Al eerder gaf diëtist Bernadette Deenen van de Nederlandse Obesitas Kliniek aan dat mensen na een maag verkleinende operatie levenslang hebben. Zij sprak in april van dit jaar op het congres “Voeding, gedrag en leefstijl”. “Na een maag verkleinende operatie moeten de patiënten altijd op het eten en drinken blijven letten, dagelijks een multivitamine supplement nemen, vaste en vloeibare voeding scheiden en vaker op een dag eten om dumping en hypoklachten te voorkomen.
Daarbij komen oude gewoontes na de operatie weer terug en begint de strijd opnieuw. De liefde voor eten is niet verwijderd uit het hoofd”, aldus Deenen. Zij raadt aan om mensen ook na de ingreep door de diëtist te laten begeleiden. De praktijk is echter anders. Vooral vlak na de ingreep, als het gewicht zo mooi daalt, besluit men vaak dat de diëtist niet meer nodig is. Als het gewicht dan weer gaat stijgen, is het vaak lastig om toch weer contact met de diëtist te zoeken. Weet wel dat wij juist heel graag onze kennis en hulp inzetten om het behaalde resultaat wél te behouden.
Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Irene van der Vuurst, diëtist Libra, tel. 06-11276810 of mail naar irene@libra-dieetadvisering.nl. Libra is gevestigd in Franeker (De Metro), Harlingen (Fysio Harlingen) en Sexbierum (Fysio Harlingen).
