De dieetcoach
Gewichtsverlies steeds moeizamer na te strenge (mislukte) lijnpogingen
U kent het vast wel. U heeft een periode heel gezond en caloriebeperkt gegeten en bent mooi afgevallen. Dan komt er een “slechte” periode aan, zoals nu rond de feestdagen en het effect is grotendeels verdwenen. Een nieuwe poging lijkt voor de hand liggend, maar is dan in de praktijk veel minder succesvol. Hoe kan dit? Doe u minder uw best? Nee, vaak doet u het eerder nog beter dan bij de geslaagde gewichtsverliesperiode die aan alles vooraf ging. Wat gaat er dan mis en wat kunt u eraan doen?
Uit diverse onderzoeken blijkt dat ons lichaam eigenlijk helemaal geen gewicht wil verliezen. Het stelt zich in een periode van schaarste, lees een lijnpoging, in op minder kcal. Dit doet ons lichaam door de zogenaamde spaarstand in te stellen. De stofwisseling vertraagt en daarbij worden er meer hongerhormonen aangemaakt. U krijgt het koud en neigt naar eten en door de hormonale verandering wordt dit versterkt. Toch zet u door en geeft niet toe aan de verleidingen. Helaas lukt het afvallen vaak lang niet zo goed als bij uw allereerste poging. Dit komt dus doordat het rustmetabolisme verlaagd is. Bij extreme lijnpogingen kan dit wel verlaagd zijn met 600 tot 700 kcal per dag. “Om toch op gewicht te blijven, is daarom een topsportregime nodig”, gaf ook proffesor dr. Liesbeth van Rossum aan tijdens het Jaarcongres Leefstijl van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD) in Amersfoort. Van Rossum is als internist-endocrinoloog verbonden aan het ErasmusMC in Rotterdam en ook werkzaam bij het Centrum Gezond Gewicht. Zij heeft onder andere literatuuronderzoek gedaan naar deelnemers die met het Amerikaanse programma “The biggest looser” wel 60 kg zijn afgevallen. Vlak na het afvallen bleek hun ruststofwisseling met zo’n 600 kcal verlaagd. Van Rossum vertelde dat ook op de lange termijn de ruststofwisseling lager bleef. Na zes jaar waren zij weer zo’n 40 kg aangekomen, maar de stofwisseling was nog steeds verlaagd. Dat is weinig hoopvol. Toch wil ik beweren dat er nog wel hoop is. In onze lichaamscellen zitten energiefabriekjes, de zogenaamde mitochondriën.
Deze produceren de hele dag energie van het door ons gegeten vet en suiker (glucose). Bij de meesten van ons staat de mitochondrie afgesteld op het verbanden van suiker. Met maatregelen in de voeding, zonder minder calorieën te gaan eten!!, kan de mitochondrie meer vet gaan verbranden. Dit kan natuurlijk ook lukken als u meer gaat bewegen. Alleen wandelen is soms al genoeg, maar voor velen is toch wat intensievere beweging nodig. Dat dit rustig opgebouwd moet worden, staat buiten kijf. Ook krachttraining waarbij het lichaam meer spierweefsel aan maakt, is een aanrader. Vooral spiercellen hebben veel mitochondriën en het goede nieuws is dat u er meer gaat aanmaken als u meer gaat bewegen.
Daarbij voelt u zich fitter en tevreden. En wanneer lukt een poging tot gezonder eten beter? Juist als u lekker in uw vel zit. Hiermee kom ik dan op nog een vervelende situatie die het afvallen verhindert, namelijk stress. Veel mensen hebben last van chronische mentale of fysieke stress, zoals overbelasting op het werk, chronische pijn en nachtdiensten draaien. Chronische stress leidt tot een verhoging van het stresshormoon cortisol en dat zorgt voor een herverdeling van vet in het lichaam. Bij stress maakt het lichaam suiker vrij om te vechten of vluchten. Dit komt uit de voorraden in de lever en spieren. Dan blijkt de vrijgemaakte energie niet nodig te zijn en gaat het lichaam het met het inmiddels vrijgemaakte hormoon insuline (vanuit de alvleesklier) opslaan in het buikvet. En juist buikvet is schadelijk voor de gezondheid. Daarbij is cortisol ook nog dikmakend doordat het signalen naar onze hersenen stuurt om te gaan eten. En dan bij voorkeur hoogcalorische voeding zoals chocolade, koekjes, chips en andere snacks. Afvallen is dus helemaal niet makkelijk en mensen kunnen hierbij echt wel wat begeleiding gebruiken.
Wilt u ermee aan de slag? Neem dan contact op met Irene van der Vuurst, diëtist Libra, tel. 06-11276810. Libra is gevestigd in Franeker (De Metro), Harlingen (Fysio Harlingen) en Sexbierum (Fysio Harlingen). De diëtist wordt vergoed vanuit de basisverzekering. Als u uw eigen risico al op heeft, kost het u dus alleen maar tijd om naar de diëtist te gaan. Ook een aanrader is het lezen van het boek “Vet belangrijk” van Liesbeth van Rossum. Een mooie manier om de feestdagen door te komen.
