De dieetcoach
Het in 2016 verdwenen Vinkje krijgt waarschijnlijk een opvolger: de Nutriscore. Met deze afbeelding op de verpakking krijgt de consument in één oogopslag een beeld of het product een bijdrage levert aan onze gezondheid of juist niet. Er is nog een discussie gaande over de duidelijkheid van het logo.
De Consumentenbond pleit voor invoering van het nieuwe voedselkeuzelogo dat volgens een stoplichtsysteem werkt. Vorig jaar bleek uit een door de Consumentenbond uitgevoerd onderzoek onder ruim duizend consumenten dat 71 procent van de consumenten een voorkeur heeft voor een logo met een dergelijk kleurensysteem.
Producten met veel suiker, verzadigd vet, zout en calorieën scoren negatief en gaan dus richting rood. Producten die fruit, groente, vezels, noten en eiwitten bevatten, scoren positief en worden groen. Om te laten zien hoe Nutriscore werkt testte de Consumentenbond 50 tussendoortjes. Meer dan de helft bleek te veel suiker en verzadigd vet te bevatten. “Met deze score zie je in een oogopslag wat gezond en wat minder gezond is, kun je producten met elkaar vergelijken zonder de ingrediëntenlijst te hoeven bestuderen en het stimuleert producenten producten gezonder te maken, want niemand wil zo’n rode E op de verpakking”, aldus Bart Combée, directeur van de Consumentenbond. “Het is bovendien een mooie tegenhanger voor alle claims en andere verkooppraatjes van fabrikanten op de verpakkingen, die daarmee vaak hoge gehaltes suiker, zout en vet verdoezelen”.
De van oorsprong Franse Nutriscore wordt nu in Frankrijk, België en Spanje gebruikt. Hoewel fabrikanten, supermarkten en consumentenorganisaties positief zijn over het gebruik van Nutriscore, is er ook veel kritiek. Marian Geluk van de Federatie Nederlandse Levensmiddelen Industrie (FNLI) vindt dat er eerst goed onderzoek moet komen naar de voor- en nadelen van de verschillende logo’s en dat er een kosten-batenanalyse moet worden gemaakt. Voedingshoogleraar Jaap Seidell van de Vrije Universiteit van Amsterdam vindt dat er bij het maken van een gezonde keuze meer komt kijken dan een logo alleen. “Een logo moet een onderdeel zijn om ongezond gedrag om te buigen”, zegt hij. “Het werkt niet terwijl er ongezonde producten bij kassa blijven liggen. Winkels, producenten, kantines, etc. moeten hiervoor beter samenwerken”.
Ook wees Seidell op onderzoek van Ellis Vyth waarin naar voren komt dat mensen in het algemeen niet zo letten op een logo. “Vooral vrouwen, hoogopgeleiden en mensen die aan het afvallen zijn, vinden het belangrijk, anderen kijken er niet zo naar. Je bereikt vooral gemotiveerde en al geïnteresseerde mensen. De effectiviteit is niet zo hoog”. Keuze voor voedsel wordt mede bepaald door een logo, maar ook door de persoon zelf, het voedsel op zich en de omgeving. Ook smaak en prijs zijn vaak belangrijke motieven om iets we of niet te kopen. Seidell geeft aan dat binnen zijn vakgroep jarenlang de aanbiedingen van supermarkten zijn bijgehouden. “We zien daarbij vooral aan aanbiedingen op ongezonde producten”, zegt hij. “Een grote keuze bevorderaar is de aanbieding in het wekelijkse krantje. Dus de het idee: We hebben logo en dan zijn we klaar, gaat niet op. Het is een concrete maatregel, maar heeft uiteindelijk weinig effect op de keuze.
Tot nu toe is het nog niet gelukt om moeilijk te bereiken mensen met een logo te bereiken”. Een logo is volgens Seidell wel een goed hulpmiddel voor de voedingsindustrie om te streven naar betere producten. Daarbij ziet hij zeker mogelijkheden voor de introductie van de Nutriscore, maar dan zouden wel enige aanpassingen aan de criteria moeten plaatsvinden, omdat sterk bewerkte producten als Cola Light als “gezond” uit de score komen. Meer heil verwacht hij van een ander model van de sector, waarbij supermarkten samen met leveranciers nadenken over een gezonder totaalaanbod. In 2020 moet er volgens het preventieakkoord (om het voor komen van overgewicht te verlagen) besloten zijn welk voedingskeuzelogo geïntroduceerd wordt.
Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Irene van der Vuurst, dietist Libra dieetadvisering. Tel. 06-11276810 of mail naar irene@libra-dieetadvisering.nl. Libra is gevestigd in Franeker (De Metro), Harlingen (Fysio Harlingen) en Sexbierum (Fysio Harlingen).
