De dieetcoach
Zorg voor een goede dosering van vitamine B12
Begin van dit jaar waarschuwden onderzoekers van het Universitair Medisch Centrum Groningen (UMCG) ons voor de gezondheidsrisico’s van een te hoge vitamine B12-spiegel. Ik weet niet of er een verband is, maar sindsdien hoor ik steeds vaker dat de huisarts aan hun patiënten adviseert om de vitamine B12 te slikken in plaats van dat zij een vitamine B12 injectie krijgen. Wat mij dan verbaast, maar ook verontrust, is dat er geen dosering genoemd wordt. En dat kan behoorlijke problemen geven.
Vitamine B12 is een vitamine dat voorkomt in dierlijke producten zoals vlees, melk, ei, kaas en vis. Vitamine B12 is nodig voor de aanmaak van rode bloedcellen en voor een goede werking van het zenuwstelsel. Vitamine B12 is de enige in water oplosbare vitamine die in het lichaam wordt opgeslagen. Bij de meeste mensen komt het voldoende in de voeding voor. Sommige veganisten en vegetariërs krijgen echter wel tekort vitamine B12 via de voeding binnen.
Ook mensen die wel dierlijke producten eten, kunnen een te laag vitamine B12-gehalte hebben. Dit komt doordat er voor de opname van vitamine B12 een stofje nodig is dat in de maag wordt gevormd. Dit stofje heet “intrinsic factor”. Vitamine B12 wordt aan dit stofje gekoppeld en dan pas in het onderste gedeelte van de dunne darm opgenomen. Bij maagproblemen zoals bij een ontstoken maag of na het verwijderen van de maag, kan er soms te weinig intrinsic factor gevormd worden. Ook bij ouderen kan door verandering van de zuurgraad van de maag de opname van vitamine B12 sterk verminderd zijn. Dit komt omdat vitamine B12 dan niet goed uit de dierlijke voeding “geweekt” kan worden. Dit komt ook voor bij het gebruik van maagzuurremmers, vaak maagbeschermers genoemd. Hierdoor daalt geleidelijk het vitamine B12-gehalte. Ook als het onderste stuk van de dunne darm verwijderd is, kan er een te laag vitamine B12-gehalte ontstaan. Bij gebruik van metformine komt ook vaak een lage vitamine B12 status voor. Metformine is een geneesmiddel dat wordt ingezet om het bloedglucose te verlagen bij type 2 diabetes. De vitamine B12-voorraad is echter groot, zodat de verschijnselen door tekorten pas na 3 à 5 jaar optreden. Bij een vitamine B12 tekort ervaart men vaak als eerste verschijnsel vermoeidheid.
Daarbij treden vaak klachten op als een raar gevoel in de voeten, het gevoel op watten te lopen, concentratieproblemen, wat zich uit in woorden kwijt zijn, duizeligheid en een onvaste pas. Ook stemmingsstoornissen komen voor. Bij 60% van de mensen ontwikkelt het lichaam bloedarmoede waarbij de rode bloedcellen te groot zijn, de zogenaamde pernicieuze anemie. Bij 75-90% van de mensen ontstaan er neurologische gevolgen zoals tintelingen, trillende handen, duizeligheid, hoofdpijn, sensibiliteitsstoornissen (je krijgt een ander gevoel bij pijn, kou en warmte of ervaart bijvoorbeeld een streling als pijnlijk) en uitvalsverschijnselen. Ook geheugenstoornissen, dementie en delier treden wel op.
Een meer onbekend effect van tekort aan vitamine B12 zijn problemen in het maagdarmkanaal zoals een ontstoken tong, aften, eetlustverlies, smaakverlies, winderigheid, verstopping en diarree. En ook problemen met huid en haar komen voor, waaronder teveel pigmentatie of juist witte plekken (vitiligo) en grijs worden. Zeer zelden komen er ook oogproblemen voor. Hierbij is er een verminderd gezichtsvermogen. Heel lang is gedacht dat vitamine B12 alleen met injecties op het juiste peil gebracht kan worden.
Maar door het oraal, via de mond, toe te dienen, lukt het ook. Maar alleen bij de juiste, zeer hoge, dosering. De deze dosering is 800-1000 microgram per dag. Alleen dan komt vitamine B12 via de darmen ook in ons bloed. Als u dan de gewone aanbevolen hoeveelheid, 2,8 microgram, neemt, begrijpt u wel dat het helemaal niet goed komt met uw vitamine B12 voorziening. En als u bovenstaande gelezen heeft, begrijpt u mijn bezorgdheid wellicht beter. De vitamine B12 vormen methylcobalamine en adenosylcobalamine worden het best opgenomen.
Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Irene van der Vuurst, diëtist Libra, tel. 06-11276810. Libra is gevestigd in Franeker (De Metro), Harlingen (Fysio Harlingen) en Sexbierum (Fysio Harlingen). De diëtist wordt vergoed vanuit de basisverzekering en u heeft geen verwijzing (meer) nodig.
