Politiek en recht kunnen op allerlei manieren met elkaar botsen. Een gerechtelijke uitspraak kan bijvoorbeeld gevolgen voor overheidsbeleid hebben. Anderzijds gaat de overheid over de financiering van de rechtspraak en de benoeming van rechters. Hoogleraar Bert Marseille gaat op woensdag 3 april in zijn publiekscollege bij de Academie van Franeker in op mogelijke botsingen tussen politiek en recht.
Wederzijdse beïnvloeding
Uitspraken van rechters kunnen directe consequenties hebben voor beleid dat de overheid moet voeren. Een bekend voorbeeld is het Urgenda-arrest, waarin de Hoge Raad bepaalde dat de overheid ervoor moet zorgen dat de uitstoot van broeikasgassen eind 2020 met tenminste 25 procent is verminderd ten opzichte van 1990. Gaat de rechter met dat soort uitspraken niet te veel op de stoel van het bestuur zitten? Ook het omgekeerde komt trouwens voor. In de toeslagenaffaire kreeg de rechter juist het verwijt dat die te weinig kritisch was op besluiten van de overheid.
Een tweede punt waar zich een botsing kan voordoen, is bij de financiering van de rechtspraak en de benoeming van rechters. Rechters zijn onafhankelijk, maar de overheid bepaalt hoe veel geld voor de rechtspraak beschikbaar is en speelt een rol bij onder meer de bij de benoeming van de leden van de hoogste rechter in Nederland, de Hoge Raad. Hoe groot is het risico dat de politiek zich actief bemoeit met de benoeming van rechters en hoe veel garanties zijn er dat de rechtspraak voldoende heeft om haar werk goed te kunnen doen?
Over de spreker
Prof.mr.dr. Bert Marseille is hoogleraar bestuurskunde aan de Rijksuniversiteit Groningen. Daarnaast is hij onder meer lid van de bezwaaradviescommissies van de gemeente Delfzijl en de provincie Drenthe, voorzitter van de redactie van het Nederlands Tijdschrift voor Bestuursrecht en annotator voor Ars Aequi. Zijn onderzoek richt zich op hoe geschillen kunnen worden opgelost, in het bijzonder tussen overheden en burgers.
Het publiekscollege vindt plaats op 3 april in de collegezaal van de Academie van Franeker (Botniastins, Breedeplaats 1, Franeker). Aanvang: 20.00 uur. Toegangskaartjes à 10 euro zijn vanaf een halfuur voor aanvang verkrijgbaar in de Botniastins. Reserveren kan via academiefraneker.nl
