De dieetcoach: Moet de strenge zoutaanbeveling op de schop?
Canadese onderzoekers bekeken de gegevens uit de internationale PURE studie. Zij kwamen tot een zeer opmerkelijke conclusie: het eten van veel zout leidt niet tot een grotere kans op hart- en vaatziekten. Het lijkt er zelfs op dat een te lage zoutinname het risico op hart- en vaatziekten juist verhoogt. Kan het nog gekker?
In de PURE (Prospective Urban Rural Epidemiology) studie worden 140.000 personen uit 21 landen al sinds 2002 gevolgd. De studie naar welvaartsziekten wordt gedaan in zowel westerse landen als ontwikkelingslanden. Al eerder werden er afwijkende inzichten geconstateerd (onder andere de bevinding dat koolhydraten slechter zijn dan vetten) ten opzichte van de tot dan toe geldende inzichten en adviezen.
Nu constateren de Canadese onderzoekers dat pas vanaf 12 gram zout per dag het risico verhoogd is. Hiervoor bekeken zij het gehalte aan natrium en kalium in de ochtendurine als maat voor de dagelijkse zoutinname van ruim 90.000 deelnemers. Zij koppelden dit aan het aantal hart- en vaatziekten en sterfte bij de deelnemers. Het blijkt dat de bloeddruk inderdaad stijgt bij een hogere zoutinname, maar dat dit niet het risico op hart- en vaatziekten verhoogt.
Alleen bij deelnemers met de hoogste zoutconsumptie werd een positief verband gevonden tussen de inname van zout en het optreden van hart- en vaatziekten. Dus bij een te hoge zoutinname was het risico vergroot. De deelnemers bij wie zij dit zagen, waren vooral inwoners van China. Het ging dan om een inname van meer dan 12 gram zout per dag. Een lage inname van zout, minder dan 4 gram per dag, bleek juist het risico op hart- en vaatziekten te verhogen.
Bij alle proefpersonen werd een beschermend effect gevonden van een hogere inname van kalium. Het onderzoeksteam claimt dat de strenge zoutaanbeveling van de World Health Organisation (WHO) van 5 gram per dag enkel is gebaseerd op kortlopende studies naar de bloeddruk en de zoutinname. Aan de hand van de uitkomsten van dit onderzoek kan de aanbeveling met een gerust hart worden verhoogd naar 12 gram per dag, aldus de onderzoekers. Dat zou betekenen dat de huidige inname in Nederland van ongeveer 9 gram geen probleem meer is.
In een artikel in Trouw heeft oud-wetenschapper Martijn Katan kritiek op de studie. Hij stelt dat deze observationele onderzoeksresultaten niet opwegen tegen de andere bewijzen die er zijn voor zoutreductie en dat de aanbeveling van 6 gram per dag moet blijven staan. De Canadese hoofdonderzoeker Mente is ervan overtuigd dat het te simpel is om te zeggen dat weinig natrium (lees: zout) leidt tot minder hart- en vaatziekten. Al eerder stelde onze Nederlandse onderzoeker en hoogleraar Frits Muskiet ook al de relatie van het eten van zout en het risico op hart- en vaatziekten ter discussie.
Hij acht het niet onwaarschijnlijk dat oorzaak en gevolg worden omgedraaid. Het is volgens hem denkbaar dat een te lage zoutinname leidt tot hart- en vaatziekten, terwijl een te hoge bloeddruk en hart- en vaatziekten mogelijk het gevolg zijn van iets heel anders. Mensen die leiden aan het metabool syndroom en insulineresistent zijn geworden, moeten volgens hem hun zoutinname wel degelijk beperken. Het zal hen alleen niet helpen als ze niet werken aan herstel van hun insulinegevoeligheid, denkt Muskiet. (Zie voor uitleg hierover eerder verschenen”Dieetcoaches”).
Ook collega Messerli pleitte na de Canadeze onderzoeksresultaten dat hij vertrouwen heeft in de resultaten van de PURE-studie, maar dat het nu tijd is voor een gerandomiseerde gecontroleerde studie (RCT) naar de invloed van zout. Wat u zelf tot die tijd sowieso kunt doen is zorgen voor meer kalium, door meer groente te eten! Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Irene van der Vuurst, diëtist Libra, tel. 06-11276810 of mail naar irene@libra-dieetadvisering.nl. Libra is gevestigd in Franeker (De Metro), Harlingen (Fysio Harlingen) en Sexbierum (Fysio Harlingen).
