In de Voeding Nu nieuwsbrief van deze week stond een reactie van Willem Lageweg,
initiatiefnemer van Transitiecoalitie Voedsel. Hij neemt het preventieakkoord van
VWS-staatssecretaris Blokhuis onder de loep en is hier niet blij mee. Volgens
Lageweg heeft de voedingsmiddelenindustrie een te dikke vinger in de pap bij de
totstandkoming van het preventieakkoord.
Lageweg werkt voor de Transitiecoalitie Voedsel (TcV). Dit is een samenwerkingsverband
van Nederlandse koplopers in de wereld van landbouw, voedsel, natuur en gezondheid.
Lageweg stelt dat voorgestelde maatregelen in het preventieakkoord van VWS niet ver
genoeg gaan om gezonde voeding op de kaart te zetten. Het akkoord moet nog
gepresenteerd worden, maar eerder lekte al uit dat de invoering van een suikertaks en een
prijsverlaging op fruit daar geen onderdeel van maken.
TcV heeft op 3 oktober een brief met aanbevelingen naar de staatssecretaris toegestuurd. Hierin staat onder andere dat duurzaam en gezond voedsel in prijs en promotie flink moet worden voorgetrokken ten
opzichte van ongezond en niet-duurzaam geproduceerd voedsel. Lageweg stelt dat de
voedselomgeving in Nederland ‘volstrekt ongezond’ is. Er is volgens hem sprake van een
overmatig groot aanbod en ook van stevige promotie van goedkoop en ongezond voedsel.
En dat terwijl gezond voedsel vaak niet de makkelijkste keuze is.
Het ministerie van VWS zit niet met TcV om tafel. Dit komt doordat zij te laat met hun stelling naar buiten zijn gekomen. Volgens Lageweg wordt de verantwoordelijkheid al jaren vooral bij de consument gelegd en
dat is ‘te simpel’: “Voedingsindustrie, supermarkten, cateraars, horeca, zorg- en onderwijsinstellingen en de overheid hebben hierin een zeer grote verantwoordelijkheid”, Aldus Lageweg. Hij vindt ook dat wij zijn doorgeschoten bij het gebruik van suiker, zout, vet en ongezonde producten. TcV hoopt dat grote partijen straks meer open staan voor gezonde en duurzame voeding. Ook de overheid heeft een grote verantwoordelijkheid. Volgens de transitiecoalitie moet de markt in deze omslag een belangrijke rol spelen, maar om die echt
goed op gang te krijgen is een krachtige rol van de overheid, volgens de TcV, bepalend.
Lageweg: “Slecht voedsel is nu heel goedkoop terwijl het enorme kosten voor zorg en milieu
veroorzaakt. Gezond en duurzaam voedsel is vaak duurder.
Wij pleiten daarom voor de introductie van het zogenoemde true cost/ true price principe. De hoge maatschappelijke kosten van ongezond en niet duurzaam geproduceerd voedsel worden daardoor beter
bekend en kunnen aldus onderdeel gaan worden van de prijs en het keuzeproces bij
consumenten en inkopers in de keten.” Ook het instrument van belastingen, bijvoorbeeld
geen BTW op groenten en fruit en een belasting op toegevoegde suikers, is hierbij
onmisbaar, vindt de TcV. Lageweg: “Zo kan gezond voedsel goedkoper en gemakkelijker
bereikbaar worden en wordt ongezond eten duurder en daardoor minder aantrekkelijk.” In de
brief in de supermarkten worden ook concrete aanbevelingen gedaan waar ik mij wel in kan
vinden, zoals: meer vers en onbewerkt eten in de supermarkt, minder reclame voor
ongezond voedsel, meer aandacht voor een gezonde lunch op school en op het werk. Meer
aansturen van de voedingsindustrie bij de voornemens, die vaak voornemens blijven, om
minder zout, suiker en vet in de producten te doen. Het kiezen voor de Nutri-score op
etiketten. Dit is een kleurenscore met 5 kleuren waarbij niet alleen de ongezonde
voedingsstoffen worden meegenomen zoals de totale suikers, verzadigde vetten, zout en
calorieën/energie, maar ook de meer positieve zoals fruit, groenten, vezels en eiwitten. TcV
wil ook de horeca stimuleren om verschillen in portiegroottes op de kaart te zetten en meer
op de plantaardige toer te gaan.
De grote vraag is natuurlijk of de staatssecretaris iets met deze aanbevelingen gaat doen. Wilt u meer weten? Neem dan contact op met Irene van der Vuurst, diëtist Libra, tel. 06-11276810 of mail naar irene@libra-dieetadvisering.nl. Libra is gevestigd in Franeker (De Metro), Harlingen (Fysio Harlingen) en Sexbierum (Fysio
Harlingen).
