De gemeenteraad van Waadhoeke heeft groen licht gegeven voor een volgende stap richting ontwikkeling van een energielandschap. Het gaat om een gebied ten zuidoosten van Sexbierum. Onderzoeken wijzen uit dat een energielandschap kansrijk is. Het is mogelijk om verschillende functies te combineren en de opgewekte energie op termijn in te passen in het energienet. Niet vandaag of morgen, want er zal nu een gebiedsontwikkelingsproces in gang worden gezet. Een stap die nodig is om ook met de omgeving tot goede afspraken te komen. Draagvlak van inwoners is een belangrijk onderwerp in de volgende fase. In het komende traject krijgt de betrokkenheid en participatie een prominente plek.
De oriënterende onderzoeken laten nog niet zien hoe het energielandschap eruit komt te zien, of hoeveel energie er opgewekt wordt. Wel is duidelijk dat de ruimte in het zoekgebied heel geschikt is als plek om windenergie te combineren met zonne-energie. Veel van die vragen kunnen pas definitief beantwoord worden in een volgende fase waarin zaken concreet worden gemaakt.
Dat de realisatie van een energielandschap mogelijk is, wil nog niet zeggen dat alle vragen, zorgen en onzekerheden weg zijn. Dat bleek al uit de reactie op de notitie ‘Kennisgeving Acceptatie’. Ook de uitslag van de enquête uitgezet door de dorpsbelangen van Sexbierum-Pietersbierum en Wijnaldum en de Vogelwacht Franeker e.o. maakt dit nogmaals duidelijk.
Het proces
Met het ‘ja’ van de gemeenteraad gaat de volgende fase van start. Het gebiedsproces bestaat uit 4 stappen: de initiatief-, concretiserings-, realisatie- en beheerfase. We starten nu de concretiseringsfase die bestaat uit 3 stappen: definitie, ontwerp en voorbereiding. Na elk onderdeel is er de mogelijkheid om de deelresultaten te presenteren aan de raad en input mee te krijgen voor de volgende deelfase.
In de concretisering gaat het in ieder geval over de volgende aspecten:
- programma (wat willen we precies gaan ontwikkelen?),
- financiering (hoe gaan we dat betalen) en
- exploitatie (wat zijn de inkomsten, wat zijn we kwijt aan afdrachten/ pacht/ etc. en hoe kunnen inwoners bijvoorbeeld profiteren van de opbrengsten).
Om hier helderheid over te krijgen, is het zaak om de partijen waarmee we spreken uit te breiden ten opzichte van de onderzoeksfase. De gemeente heeft ook notie genomen van het feit dat een deel van de inwoners van de dorpen in de omgeving van mening is dat zij onvoldoende zijn geïnformeerd en gehoord. In de volgende fase zal de communicatie worden geïntensiveerd.
Versterking van het elektriciteitsnet blijft nodig
Eén van de thema’s waarvoor concretisering nodig is, is het elektriciteitsnet. In het hele land wordt steeds meer stroom gebruikt, terwijl er óók meer stroom opgewekt wordt. Dat kan het huidige elektriciteitsnet niet aan. Wethâlder Dijkstra: “Sa ‘t it no liket, sit ús elektrisiteitsnet yn 2025 fol. Dat betsjut dat bedriuwen, skoallen of in nijbouwyk gjin nije oansluting op it net krije kinne. Ek kinne duorsumensambysjes fan grutte bedriuwen dreech wiermakke wurde. En, sûnder romte op it net, is der dus ek gjin plak foar de enerzjy dy ‘t in enerzjylânskip opwekke moatte soe.” De instemming met de volgende fase richting ontwikkeling, kan bijdragen om meer prioriteit te geven aan de aanpak van het onderstation bij Herbaijum. Als daar uitbreiding plaatsvindt, profiteert de hele gemeente daarvan.
Energiecoöperaties
De energiecoöperaties zijn belangrijke partijen om lokaal eigendom mede vorm te geven. Zij willen zich graag inzetten voor de gemeenschap. Maar niet alle inwoners van Waadhoeke kunnen of willen lid worden. Het is aan de gemeente om te zorgen dat iedereen mee kan doen. Juist met een energielandschap kunnen we toewerken naar een situatie waarin alle inwoners profiteren. Ook degene die niet zelf mee kunnen. De rol van de energiecoöperaties bij het energielandschap en hun zorgen voor hun eigen speelruimte zijn onderwerp van gesprek voor de volgende fase.
De weg naar de toekomst
Er komt een moment dat er definitieve keuzes worden gemaakt. Het zal niet mogelijk om iedereen 100% tegemoet te komen. Waarin wij wel duidelijk willen zijn is dat wij – voordat we een volgende stap zetten – altijd een moment van verantwoording en uitleg inbouwen voordat een er een definitieve stap wordt gezet.
